Njemačka razmatra uvođenje obaveznog vojnog roka

Ne razmišljaju samo u Srbiji o ponovnom uvođenju vojnog roka – već i u Njemačkoj. Za to se zalaže i konzervativna CDU. Kako je to pitanje riješeno u drugim zemljama u Evropi?

Nakon dugih rasprava, konzervativna Hrišćansko-demokratska unija (CDU) izglasala je na svojoj stranačkoj konvenciji početkom nedjelje da se zalaže za postupni povratak obaveznog vojnog roka u Njemačkoj. Mladi bi tako ponovo morali da idu u vojsku na određeno vrijeme ili da taj rok odsluže u civilnom određeno vrijeme. Ta obaveza ukinuta je 2011.

-Postupno ćemo povući suspenziju služenja vojnog roka i konvertovati obaveznu vojnu službu u obaveznu godinu služenja društvu – navodi se u rezoluciji CDU.

Takozvana “socijalna godina” mogla bi se obaviti i u Bundesveru i u socijalnim ustanovama. A dok se ta odluka konačno ne sprovede, CDU predlaže da se uvede “obaveza uslovne vojne službe” koja će se ravnati prema kadrovskim potrebama njemačke vojske.

Razlog za takav zaokret CDU, stranke koja je bila na vlasti kada je vojna obaveza ukinuta, jeste zabrinutost zbog sve agresivnije Rusije i nedostatka osoblja u Bundesveru. Njemački ministar obrane Boris Pistorijus bi do ljeta trebalo da donese odluku o ponovnom uvođenju nekog oblika vojne obaveze. Kako su druge zemlje u Evropi riješile taj problem?

Ministar Pistorijus trenutno testira razne modele, uključujući i švedski. Švedska je 2010. suspendovala obavezni vojni rok, ali ga je ponovo uvela sedam godina kasnije, nakon ruske aneksije Krima. Od tada svi 18-godišnjaci moraju da se prijave i ispune odgovarajući onlajn-obrazac. Neke od njih potom pozivaju na ljekarski pregled.

Ipak, na kraju samo oko pet do deset odsto muškaraca i žena godišnje na kraju prihvati službu. Regrutuju se samo oni koji su spremni da dobrovoljno služe vojni rok. Postoji dakle evidencija, ali je praktično sama vojna služba – dobrovoljna. Krajem 2023. Švedska je takođe odlučila da ponovo uvede obavezni rad za opšte dobro, recimo u hitnim službama.

Njemački ministar obrane Pistorijus ocenjuje da je švedski model “posebno pogodan” za njemačke potrebe.

Danska i Norveška – žene u budućnosti takođe u vojsci

U Danskoj takođe postoji obavezna vojna služba od 18. godine, ali za sada samo za muškarce. Žene bi trebalo da se regrutuju od 2026. Uz to, produžava se i osnovni vojni rok s četiri na jedanaest mjeseci. Slično kao i u Švedskoj, sada se poziva samo dio jednog godišta, jer se prijavljuje dovoljno dobrovoljaca, prenosi Mondo.

U Norveškoj od 2016. i muškarci i žene moraju da se jave na registraciju, gdje se medicinski procjenjuje njihova podobnost za vojsku. Ipak, i u toj skandinavskoj zemlji na kraju u vojsku pozove samo dio onih koji se prijave. Zbog rigorozne selekcije, vojna služba se smatra jednako vrijednom kao i druge visokoškolske kvalifikacije.